مخالفت با «جعفر میلی منفرد» بیش از آنکه مخالفت علمی باشد، مخالفتی سیاسی است. این مساله بهویژه در سخنان وزیر پیشنهادی علوم به چشم میخورد: «بیش از آنکه من سیاسی باشم مخالفان من سیاسی هستند.»
آنچه در صحن علنی مجلس اتفاق افتاد، هم تاییدی است بر انبوهی از تلاشهای همهجانبه، بهطوریکه مخالفان هرکدام بخشی از صحبتها را به دیگری حواله میدادند، یکی از انتشار فیلمی از «مسجد» دانشگاه خبر میدهد و دیگری آن را پخش میکند؛ یعنی سناریویی ازپیشآمده برای وزیر پیشنهادی تدارک دیدهاند و همهچیز مهیای رای «عدماعتماد» است.
البته از اینها گذشته زیر فشار قراردادن نماینده برای انصراف از نطق موافق درباره «میلیمنفرد» و در اختیار قراردادن برخی اسناد محرمانه به برخی نمایندگان نیز از دیگر مواردی است که در افتادن وزیر پیشنهادی علوم تاثیرگذار بوده. البته برخی در مجلس از همان روزهای نخست معرفی میلیمنفرد برای او خطونشان کشیده بودند، اینکه اگر فلانی بهعنوان وزیر معرفی شود، به او رایاعتماد نخواهیم داد و درنهایت هم برنامه 88بندی او را نصفهونیمه بررسی کردند.
میلیمنفرد در گفتوگو با «شرق» به مسایلی پاسخ گفته که طی همین چندروز در ماجرای عدم رایاعتماد به او از سوی برخی نمایندگان مطرح و برای خیلیها سوالبرانگیز شده؛ از ماجرای برگه بازجوییاش گرفته تا اعلام برائت از سیدمحمد خاتمی و دیگر حاشیهسازیها.
شما از جمله وزرایی بودید که انتخابتان بسیار دقیقهنودی انجام شد، فکر میکردید برای حضور در بهارستان با این همه حاشیه مواجه شوید؟
به دوستان دیگر هم میگفتم که من بی حاشیهترین بودم و پرحاشیهترین شدم. گاهی مسایلی از من میپرسیدند که تعجب مرا برمی انگیخت؛ اینکه آیا نام فامیلیات را عوض کردی، در ولنجک دستگیر شدی یا اینکه در رابطه با «سلمان رشدی» کاری انجام داده ای.
گفته میشد ابتدا قرار بود نام آقای «توفیقی» بهعنوان وزیر علوم مطرح شود، چه شد که یکباره شما گزینه اصلی شدید، شایعه برخی مخالفتها با حضور ایشان در کابینه صحت دارد؟
دکتر روحانی برای تعیین تمامی وزرا، کارگروههایی تشکیل دادند و نفر اول در کارگروه وزارت علوم جناب آقای توفیقی بود، بعدتر که نام ایشان مطرح نشد، بحث من قطعی شد. برای وزیرشدن ایشان هیچ منعی نبوده و نیست. من هم در این 28سال خدمتم در نظام جمهوری اسلامی به هیچ مسوولیتی نه نگفتم اما هیچوقت هم برای پذیرش مسوولیتها تلاشی نکردهام.
اما اگر بهخاطر بیاورید، سال 82 پس از رد نخستین وزیر علوم، زمزمههای وزارت شما بالا گرفت و گویا خودتان پیشنهاد وزارت را نپذیرفتید، خب حالا چه شد که با گذشت یک دهه احساس وظیفه کردید؟
وزارت علوم تنها ویترین دولت است؛ هم از نظر داخلی و هم خارجی. نسل جوان همهجانبه در خلق حماسه 24خرداد حاضر شدند و نمیخواستم به وزارتخانهای که مستقیما به فردای زندگی و تحصیل آنها مربوط میشود، جواب رد بدهم. اگرنه پیشنهاد وزارت مطرح بود و نفر دومی بودم که در مجلس مطرح میشدم و خب رای آوردن تا حدودی هم قطعی بود اما خب به دلایلی نپذیرفتم.
هفتهنامه «9دی» بهتازگی اعلام کرده که شما پس از حوادث 88، 48ساعت بازداشت بودید. این مساله صحت دارد؟
انجمن اسلامی مدرسان پس از انتخابات سال 88 نشستی با عنوان «بررسی مسایل و حوادث پس از انتخابات 88» برگزار کرد و 80نفر از اعضای هیاتعلمی دانشگاهها برای حضور در این نشست جمع شده بودند که خب عدهای آمدند و همه استادان را دستگیر کردند، چند ساعتی ما را بازداشت کردند و بعد هم عذرخواهی کردند. شاید سرجمع، سه چهار ساعتی بازداشت بودیم و اینکه بازداشت ما 48ساعت بوده، صحت ندارد.
برگه بازجویی که آقای «مطهری» در گفتوگو با «شرق» به آن اشاره کردند، مربوط به همان ماجرای دستگیری میشود؟
بله، البته آن برگه، به نظرم برگه بازجویی نبود، برگهای شامل اطلاعات اسم و نام و مشخصات فردی بود و تشریفاتی که باید انجام میشد.
میدانستید که این برگه در اختیار نمایندگان قرار گرفته؟
راستش را بخواهید نخستینبار از طریق گفتوگوی آقای مطهری از این مساله مطلع شدم.
آقای «مطهری» البته به نقش برخی دستگاهها در افتادن وزرای کابینه یازدهم اشاره داشتند و اینکه اسنادی در اختیار برخی نمایندگان قرار گرفته که تنها میتوانسته ازطریق برخی نهادهای خاص به آنها رسیده باشد.
خب بالطبع وقتی برخی اطلاعات در اختیار افراد قرار میگیرد و ماجراهایی اتفاق می افتد، این مساله به ذهن میرسد.
آیا صحت دارد که از شما خواسته بودند از سید«محمد خاتمی» تبری بجویید. چه نکات ناگفته دیگری مطرح شده بود؟
بله مطرح شده بود، اما من به تجربه و کارنامه کاریام در دهههای گذشته افتخار میکنم و حاضر نیستم برای رفتارهای در چارچوب و اصول از فرد و نهادی تبری بجویم.
در جلسههای فراکسیونی چه مسایلی مطرح میشد؟
مسایل همان چیزهایی بود که در صحن هم مطرح شد، البته درنهایت هم آنها هیچ سند و مدرکی رو نکردند و خیلی از مطالب کذب بود، اوج اسناد همان فیلمی بود که هی دور سر من را هم قرمز کرده بودند که حضار بهخوبی ببینید اما اصل ماجرا، خلاف قانون نبود.
شنبه بعد از انتخابات خبر آمده بود که به کوی حمله شده، تشویشی در بدنه دانشگاه به وجود آمده بود و خیلی هم طبیعی بود، خب چه جایی بهتر از مسجد دانشگاه تا عدهای مسوولان و استادان دوساعتی گردهم بیایند و تلاش کنند تا تشویش برطرف شود. البته نکات دیگری هم مطرح شد، اینکه در تحصن مجلس ششم که من آن موقع سرپرست وزارتخانه بودم، سوالاتی داشتند و درباره 18تیر هم که مسایل بسیار بود، جالب اینکه آقای «حسن روحانی» از من برای حضور در کابینهاش دعوت کرده و آنموقع هم رییس «شورایعالی امنیت ملی» بود، همان موقع هم ایشان از نقش تمام دستگاههای ذیربط و از جمله وزارت علوم تقدیر کردند، خب اگر من در حوادث 18تیر 78 نقشی خلاف قانون داشتم که رییسجمهوری - دبیر شورایعالی امنیت وقت - از من برای حضور در کابینهاش دعوت نمیکرد.
برخی میگفتند جلسههای علنی و مطالب مطرح شده ازسوی برخی نمایندگان شبیه جلسههای تفتیش عقاید بود، برای شما چطور بود؟
بههرشکل سوالها و مطالب مطرحشده حق نمایندگان بوده و من با همان توان قبلی در خدمت دانشگاهیان خواهم بود. در تمام این مدت نمایندگان با روی گشاده و باز از ما استقبال میکردند و من هم تلاش داشتم تا اگر ابهامی وجود داشته باشد، فضا به سمت تفاهم پیش رود.
اما عدهای از همان ابتدا گفته بودند که اگر فلانی بهعنوان وزیر معرفی شود، به او رایاعتماد نخواهیم داد. یا اینکه مختصر آبروی خود را هزینه کرده و اجازه نمیدهیم میلیمنفرد وزیر علوم شود.
بههرشکل من معتقد به دموکراسی هستم و به رای نمایندگان احترام میگذارم.
یک بیانیه با امضاهایی ازسوی اعضای هیاتعلمی در سایتها منتشر شده بود و بعد هم چندتایی از این امضاها پس گرفته شد، پشتصحنه پسگرفتن امضاها چه بود؟
خبرهایی که به ما رسیده نشان از آن دارد که برخی از این استادان از سوی حراست دانشگاه خود مورد سوالوجواب قرار گرفته و به آنها پیشنهاد شده که اسمشان را از نامه حذف کنند.
البته خبر رسیده دانشجویان علامهطباطبایی هم به همین سرنوشت دچار شدهاند و حراست، برخی از آنها را احضار کرده؟ گویا آنها هم نامهای در حمایت از شما امضا کرده بودند.
خب چنین برخوردهایی شایسته محیط دانشگاه نیست.
آنچه در این سالها بر دانشگاههای ما گذشت، خیلیها را نگران کرده، از تفکیک جنسیتی گرفته تا سهمیه بندی جنسیتی و ستارهدارکردن دانشجویان. نظر شما درباره این تصمیمگیریها چه بود؟
خب من بهشخصه با این مسایل مخالف بودم، بهویژه ستارهدارشدن دانشجویان. البته در مورد دانشگاههای تکجنسیتی در حد عرف موافقم و معتقدم که دانشگاهها باید براساس نقشه علمی کشور و سند دانشگاه اسلامی - که بهتازگی به تصویب رسیده - مدیریت شود. نیت من این بود که دانشگاه در جایگاه واقعیاش قرار بگیرد، سازوکارهای علمی در ارتباط با فعالیت دانشگاهی جاری شود. جامعه دانشگاهی در تصمیمسازیهای دولت یازدهم به شکل قانونمند حضور داشته باشد تا بتوان محیطی بانشاط و ارزشی برای حضور دانشگاهیان به وجود آورد.